Kodowanie ASCII - tablica ASCII, implementacja algorytmu i translator znaków | Korepetycje do matury z informatyki

22 maja 2025
Posted by: Damian
Category: Baza wiedzy

Tablica znaków ASCII okazuje się istotna w przypadku rozmaitych zastosowań. W czasie programowania, może się okazać, że wykorzystanie kodów ASCII, pomoże Ci przy obsłudze tekstu oraz cyfr, przez co dobrze mieć pewną znajomość tego standardu. Także w czasie matury z informatyki, można oczekiwać zadań wykorzystujących kodowanie ASCII.

Spis treści

1 Translator kodów ASCII

2 Tabela ASCII – Tablica znaków

3 Czym jest tablica ASCII?

4 Struktura tablicy ASCII

5 Kodowanie ASCII w Pythonie, C++ i Java

6 QUIZ – Sprawdź swoją wiedzę

7 Najczęściej zadawane pytania o kodowanie ASCII

Translator kodów ASCII

Translator ASCII

Komunikat: Wpisz znaki, żeby pojawiła się konwersja.

Tabela ASCII – Tablica znaków

Dec	Znak	Skrót/Nazwa	Dec	Znak	Nazwa	Dec	Znak	Nazwa
0		NUL	43	+	Plus	86	V	Litera V
1		SOH	44	,	Przecinek	87	W	Litera W
2		STX	45	–	Myślnik	88	X	Litera X
3		ETX	46	.	Kropka	89	Y	Litera Y
4		EOT	47	/	Slash	90	Z	Litera Z
5		ENQ	48	0	Cyfra 0	91	[	Lewy nawias kwadratowy
6		ACK	49	1	Cyfra 1	92	\	Odwrócony ukośnik (backslash)
7		BEL	50	2	Cyfra 2	93	]	Prawy nawias kwadratowy
8		BS	51	3	Cyfra 3	94	^	Kareta (caret)
9		TAB	52	4	Cyfra 4	95	_	Podkreślnik
10		LF	53	5	Cyfra 5	96	`
11		VT	54	6	Cyfra 6	97	a	Litera a
12		FF	55	7	Cyfra 7	98	b	Litera b
13		CR	56	8	Cyfra 8	99	c	Litera c
14		SO	57	9	Cyfra 9	100	d	Litera d
15		SI	58	:	Dwukropek	101	e	Litera e
16		DLE	59	;	Średnik	102	f	Litera f
17		DC1	60	<	Mniejszy niż	103	g	Litera g
18		DC2	61	=	Równa się	104	h	Litera h
19		DC3	62	>	Większy niż	105	i	Litera i
20		DC4	63	?	Znak zapytania	106	j	Litera j
21		NAK	64	@	Małpa	107	k	Litera k
22		SYN	65	A	Litera A	108	l	Litera l
23		ETB	66	B	Litera B	109	m	Litera m
24		CAN	67	C	Litera C	110	n	Litera n
25		EM	68	D	Litera D	111	o	Litera o
26		SUB	69	E	Litera E	112	p	Litera p
27		ESC	70	F	Litera F	113	q	Litera q
28		FS	71	G	Litera G	114	r	Litera r
29		GS	72	H	Litera H	115	s	Litera s
30		RS	73	I	Litera I	116	t	Litera t
31		US	74	J	Litera J	117	u	Litera u
32		SP	75	K	Litera K	118	v	Litera v
33	!	Wykrzyknik	76	L	Litera L	119	w	Litera w
34	“	Cudzysłów	77	M	Litera M	120	x	Litera x
35	#	Hasz	78	N	Litera N	121	y	Litera y
36	$	Znak dolara	79	O	Litera O	122	z	Litera z
37	%	Procent	80	P	Litera P	123	{	Lewa klamra
38	&	Ampersand (i)	81	Q	Litera Q	124
39	‘	Apostrof	82	R	Litera R	125	}	Prawa klamra
40	(	Lewy nawias	83	S	Litera S	126	~	Tylda
41	)	Prawy nawias	84	T	Litera T	127	DEL	Znak kasowania
42	*	Gwiazdka	85	U	Litera U

Czym jest tablica ASCII?

Tablica ASCII (American Standard Code for Information Interchange) to standard kodowania znaków, odgrywający kluczową rolę w świecie informatyki. Stworzono ją w celu wymiany danych pomiędzy urządzeniami elektronicznymi.

Kodowanie ASCII opracowano w latach 60. XX wieku przez American National Standards Institute (ANSI). Starano się o utworzenie jednolitego standardu kodowania znaków.

Pierwszą wersję kodów ASCII opublikowano 1963 roku, a poprawioną wersję udostępniono w 1987 roku. Stał się popularny, a z czasem wykorzystano go jako podstawę dla różnych systemów kodowania, w tym dla UTF-8.

Struktura tablicy ASCII

Tablica ASCII składa się ze 128 znaków, kodowanych za pomocą 7 bitów. Znaki te można podzielić na trzy główne grupy:

Znaki sterujące (0-31) – te znaki nie są drukowane (wypisywane), zamiast tego służą do sterowania przepływem danych w urządzeniach.
Znaki drukowane (32-126) – to litery, cyfry, znaki interpunkcyjne oraz symbole.
Znak spacji (32) – osobny znak drukowany, odstęp między znakami.

Dodatkowo, niektóre rozszerzenia kodowania ASCII, takie jak Extended ASCII, używają 8 bitów, co pozwala na kodowanie 256 znaków, w tym znaków narodowych i symboli graficznych.

Tablicę ASCII stosuje się w przypadkach takich jak:

Przechowywanie i przetwarzanie tekstu – ASCII to podstawa dla różnych formatów plików tekstowych, takich jak txt.
Programowanie – ten rodzaj kodowania stosowany jest w celu ułatwienia reprezentacji znaków w kodzie źródłowym.
Systemy operacyjne i terminale – wyświetlane komunikaty opierają się o znaki ASCII.

Istotnym ograniczeniem tablicy ASCII jest brak możliwości reprezentacji symboli i znaków spoza podstawowego zakresu, przykładowo ą, ę, czy ó z polskiego alfabetu. Polskie znaki stosowane są w standardach takich jak UTF-8 czy ISO 8859-2 (Latin-2), gdzie stosuje się 8 bitów na każdy ze znaków.

Kodowanie ASCII w Pythonie, C++ i Java

Zależnie od języka programowania w celu kodowania znaków ASCII stosowane są wbudowane funkcje lub prosta zmiana typów zmiennych. Z ich pomocą można zastosować tablicę ASCII w swoich programach.

Implementacja Python – kody ASCII

W przypadku Pythona istnieją dwie wbudowane funkcje, czyli:

chr() – zmiana znaku na wartość ASCII,
ord() – zmiana wartości ASCII na znak.

# Zamiana znaku na jego wartość ASCII
znak = 'A'
WartoscASCII = ord(znak)
print(f"Wartość ASCII dla '{znak}' to {WartoscASCII}")  # 65

# Zamiana wartości ASCII na znak
WartoscASCII = 65
znak = chr(WartoscASCII)
print(f"Znak dla wartości ASCII {WartoscASCII} to '{znak}'")  # A

# Zamiana znaku na jego wartość ASCII

znak = 'A'

WartoscASCII = ord(znak)

print(f"Wartość ASCII dla '{znak}' to {WartoscASCII}") # 65

# Zamiana wartości ASCII na znak

WartoscASCII = 65

znak = chr(WartoscASCII)

print(f"Znak dla wartości ASCII {WartoscASCII} to '{znak}'") # A

Implementacja C++ – kody ASCII

W C++ stosuje się zmianę między typami zmiennych, w celu zastosowania tablicy ASCII. Chodzi konkretne o typy:

char – to typ zmiennej pozwalający przechowywać pojedyncze znaki.
int – typ zmiennej przechowującej liczby całkowite.

W celu zmiany jednego typu na drugi, stosuje się format: “(typ_na_który_stosuje_się_konwersję) nazwa_zmiennej;”

Prezentuje się to następująco:

zmienna = (char) WartoscASCII;
zmienna = (int) ZnakASCII;

#include <iostream>
using namespace std;

int main() {
    // Zamiana znaku na wartość ASCII
    char znak = 'A';
    int WartoscASCII = (int) character;  // zmiana do typu int
    cout << "Wartość ASCII dla '" << znak << "' to " << WartoscASCII << endl;  // 65

    // Zamiana wartości ASCII na znak
    WartoscASCII = 65;
    znak = (char) WartoscASCII;  // zmiana do typu char
    cout << "Znak dla wartości ASCII " << WartoscASCII << " to '" << znak << "'" << endl;  // A
    return 0;
}

#include <iostream>

using namespace std;

int main() {

// Zamiana znaku na wartość ASCII

char znak = 'A';

int WartoscASCII = (int) character; // zmiana do typu int

cout << "Wartość ASCII dla '" << znak << "' to " << WartoscASCII << endl; // 65

// Zamiana wartości ASCII na znak

WartoscASCII = 65;

znak = (char) WartoscASCII; // zmiana do typu char

cout << "Znak dla wartości ASCII " << WartoscASCII << " to '" << znak << "'" << endl; // A

return 0;

}

Implementacja Java – kody ASCII

W przypadku Java rzutowanie kodów ASCII działa podobnie jak w przypadku C++. Czyli można wykorzystać zmianę pomiędzy typami zmiennych:

char – rodzaj zmiennej przechowujący pojedyncze znaki.
int – typ zmiennej, która przechowujej liczby całkowite.

W celu zmiany jednego typu na drugi, stosuje się format: “(typ_na_który_stosuje_się_konwersję) nazwa_zmiennej;”

Prezentuje się to następująco:

zmienna = (char) WartoscASCII;
zmienna = (int) ZnakASCII;

public class Main {
    public static void main(String[] args) {
        // Zamiana znaku na wartość ASCII
        char znak = 'A';
        int WartoscASCII  = (int) znak;  // zmiana typu do int
        System.out.println("Wartość ASCII dla '" + znak + "' to " + WartoscASCII );  // 65

        // Zamiana wartości ASCII na znak
        WartoscASCII  = 65;
        znak = (char) WartoscASCII ;  // zmiana typu do char
        System.out.println("Znak dla wartości ASCII " + WartoscASCII  + " to '" + znak + "'");
    }
}

public class Main {

public static void main(String[] args) {

// Zamiana znaku na wartość ASCII

char znak = 'A';

int WartoscASCII = (int) znak; // zmiana typu do int

System.out.println("Wartość ASCII dla '" + znak + "' to " + WartoscASCII ); // 65

// Zamiana wartości ASCII na znak

WartoscASCII = 65;

znak = (char) WartoscASCII ; // zmiana typu do char

System.out.println("Znak dla wartości ASCII " + WartoscASCII + " to '" + znak + "'");

}

QUIZ – Sprawdź swoją wiedzę

Najczęściej zadawane pytania o kodowanie ASCII

Ile bajtów ma znak ASCII?

Znak ASCII w standardzie podstawowym zajmuje 1 bajt (8 bitów), choć sam kod ASCII wykorzystuje tylko 7 bitów (0-127). W rozszerzonym ASCII (Extended ASCII) znaki wykorzystuje pełne 8 bitów, czyli 1 bajt.

Jak wpisać kod ASCII?

Kod ASCII można wpisać na klawiaturze używając kombinacji klawiszy Alt i numerycznej klawiatury (dla systemu Windows):

Przytrzymaj klawisz Alt.
Na klawiaturze numerycznej wpisz kod ASCII (np. 65 dla litery A).
Puść klawisz Alt, a znak zostanie wpisany.

Jaki to kod ASCII?

Aby sprawdzić kod ASCII dla znaku, można skorzystać z tabel ASCII dostępnych w Internecie, translatorów lub narzędzi programistycznych. Na przykład w Pythonie funkcja ord(‘A’) zwróci 65, natomiast chr(65) zwróci znak A.

Kodowanie ASCII – tablica ASCII, implementacja algorytmu i translator znaków

Translator kodów ASCII

Tabela ASCII – Tablica znaków

Czym jest tablica ASCII?

Struktura tablicy ASCII

Kodowanie ASCII w Pythonie, C++ i Java

QUIZ – Sprawdź swoją wiedzę

Najczęściej zadawane pytania o kodowanie ASCII

Schemat blokowy algorytmu – rodzaje bloków, jak go zrobić i w czym wykonać

Algorytm Euklidesa – Co to jest, do czego służy i jak obliczyć NWD?

Rekurencja – co to jest, jak używać i przykłady algorytmów w informatyce

Dbamy o prywatność Twoich danych

Mapa witryny: Korepetycje z informatyki

Polecane wpisy na blogu poświęconemu nauce informatyki